२०७८ भदौ २१ गते
चितवन । चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जका एकसिंगे गैंडा यस आसपासका बस्तीमा पस्दा स्थानीयमा त्रास फैलिएको छ । निकुञ्ज आसपासका थुपै्र स्थानमा गैंडा पसेर सास्ती दिने गरेको छ । त्यसै मध्येको एउटा ठाउँ हो भरतपुर महानगरपालिका १६ शिवघाट ।
यहाँका स्थानीयहरुले वर्षेनी गैंडाबाट सास्ती खेप्दै आएका छन् । शिवघाट गैंडाको उच्च जोखिम क्षेत्र हो । शिवघाटका स्थानीयले निकुञ्जको गैंडा दैनिक रुपमा बस्ती पस्दा निकै सास्ती भोग्नु परेको बताएका छन् । गैंडालाई बस्ती पस्नबाट रोकिदिन जति पहल गरे पनि केही नभएको उनीहरुको गुनासो छ ।
स्थानीयले कोपिला शर्माले गैंडा वर्षाैंदेखि नारायणी नदीमा पानीको सतह कम भए लगतै गाउँमा पसेर दुख दिने गरेको बताइन् । काहिले काहीँ दिउँसोको समयमा पनि गैंडा बस्तीमै बास बस्ने गरेको बताउँदै शर्माले जसले सबैमा त्रास फैलिने गरेको बताइन् ।
यस्तै स्थानीय भिम अधिकारीले यस वर्ष नारायणी बढेका बेला गैंडा गाउँकै घोल खेतमा आएर बसेको बताए । गैंडा बस्ती र घोल क्षेत्रमा आउँदा गाउँलेलाई खेतीपाती थन्काउन र लगाउन निकै कठिन भएको उनले सुनाए ।
गैंडा बस्तीमा पसेर खेतबारीमा लगाएको धान, मकै, गँहु, तोरी, तरकारी र वस्तुभाउलाई लगाएको घाँस समेत खाँदै मडार्दै नष्ट गरिदिने गरेको स्थानीय सजिता ढकालले बताइन् ।
अर्की स्थानीय देवी गिरीका अनुसार साँझ ७–८ बजे गैंडा बस्ती पस्ने र बिहान ५ बजे जंगल फर्किने गर्छ । तर कहिलेकाही गंैडा बिहान नफर्किएर दिउँैसैसम्म बस्ने गर्दछ । जसले गर्दा मानिसहरुलाई हिँडडुल गर्न कठिन हुने गरेको उनले बताइन् ।
अर्का स्थानीय कासीराम शर्माले बिहानी पख शारीरिक व्यायामका लागि हिँड्न (मर्निङ वाल्क गर्न) गैंडाका कारण जोखिम रहेको बताए । बिहानी पख हिँड्नु निकै राम्रो भए पनि यस क्षेत्रका बासिन्दालाई बिहान हिँड्न डर रहेको उनले बताए । यस्तै बिहान तरकारी मण्डी जान, विद्यार्थीहरु स्कुल, कलेज, टिउसन कलास जान पनि जोखिम रहेको उनले बताए ।